2500 χρόνια από την μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.)

Ο Κλασικός Μαραθώνιος της Αθήνας, ο οποίος φέτος πραγματοποιείται την 31 Οκτωβρίου 2010, αποτελεί ένα ετήσιο αθλητικό γεγονός διεθνούς εμβέλειας, μια που στους συμμετέχοντες δρομείς δίδεται η ευκαιρία να τρέξουν την κλασική διαδρομή του Μαραθωνίου Δρόμου των 42 km 195 m όπως αυτή καθιερώθηκε στους 1ους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896. Ο αγώνας ονομάζεται έτσι για να επισημάνει την πορεία του Έλληνα στρατιώτη Φειδιππίδη ο οποίος μετά τη μάχη του Μαραθώνα (490 π.χ) προκειμένου να μεταφέρει το μήνυμα της νίκης των Αθηναίων επί των Περσών έτρεξε από τον Μαραθώνα στην Αθήνα. Η ιστορία λέει ότι ο Φειδιππίδης φτάνοντας στην Αθήνα αναφώνησε «Νενικήκαμεν» και λόγω της υπερπροσπάθειας του συνεχούς τρεξίματος ξεψύχησε.
Η μάχη του Μαραθώνα ήταν μια από τις κρισιμότερες μάχες του αρχαίου κόσμου και η έκβασή της προσδιόρισε καθοριστικά την ιστορία της Ελλάδος αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Ο χώρος της μάχης θα μείνει στη συλλογική μνήμη των αρχαίων Ελλήνων αλλά και των λογίων, των ποιητών και των ζωγράφων ανά τους αιώνες κι ως τις μέρες μας ως τόπος της ανδρείας, του θαύματος και του θρύλου. Όπως έγραψε ο λόρδος Βύρων, “Marathon became a magic word”. Τέλος ο θρύλος του ΄μαραθωνοδρόμου΄ Φειδιππίδη θα συγκινήσει ποιητές, θα επιβάλει τον μαραθώνιο ως αγώνισμα στους Ολυμπιακούς αγώνες στους νεότερους χρόνους και θα εμπνεύσει το σύγχρονο παγκόσμιο κίνημα των μαραθωνοδρομιών.

Στην έκβαση της μάχης υπέρ των Ελλήνων καθοριστική σημασία είχαν δυο παράγοντες: αφενός η στρατηγική ιδιοφυΐα του Μιλτιάδη, που εφάρμοσε μια εξαιρετική τακτική πολέμου και αμέσως μετά - και μέσα στη νύχτα - οδήγησε τον στρατό του πίσω στην Αθήνα, πριν φτάσουν εκεί οι Πέρσες, οι οποίοι, όταν είδαν μπροστά τους Αθηναίους, αποφάσισαν να αποσυρθούν. Αφετέρου οι οπλίτες, που εφάρμοσαν το σχέδιο μάχης με πειθαρχία, αισθάνονταν ελεύθεροι πολίτες μιας δημοκρατικής πολιτείας, που πολεμούσαν όχι για κάποιον ηγέτη, αλλά μάχονταν πολύ συγκεκριμένα και απτά «υπέρ βωμών και εστιών». Η εμπειρία της μάχης επιτάχυνε τις διεργασίες για τη διεύρυνση των δημοκρατικών θεσμών στην Αθήνα και για την αντίστοιχη υποχώρηση της τυραννίδας σε πολλές ελληνικές πόλεις. Κυρίως όμως ενίσχυσε τη διάθεση όλων των Ελλήνων να συνεργασθούν για να αντιμετωπίσουν τον κοινό κίνδυνο από την Ανατολή.