Αλλαγές στα παιχνίδια, πιο εγωιστικά παιδιά

πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Το παιχνίδι έχει αλλάξει ριζικά στην εποχή μας σε σχέση με λίγες δεκαετίες πριν. Τα παιδιά από μικρή ηλικία μένουν κολλημένα με τις ώρες μπροστά στον υπολογιστή, αποκομμένα από παραδοσιακές μορφές παιχνιδιού. Ετσι, καθώς το παιχνίδι θεωρείται βασικό μέσο για την υγιή ανάπτυξη του παιδιού και αποτελεί τον κύριο τρόπο μάθησης και έκφρασης της προσωπικότητάς του, οι αλλαγές στον παιχνίδι συμβάλλουν ώστε τα παιδιά να γίνουν εγωιστικά, επιθετικά, βίαια, χωρίς δημιουργικότητα και φαντασία, χωρίς διάθεση συνεργασίας με τους συνομηλίκους τους.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνα που πραγματοποίησαν η καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ κ. Ελση Ντολιοπούλου και η νηπιαγωγός κ. Χαριτωμένη Ρίζου σε νηπιαγωγούς και γονείς από διάφορες περιοχές της χώρας, με θέμα τις αλλαγές στο παιχνίδι από τότε που οι νηπιαγωγοί και οι γονείς ήταν παιδιά έως σήμερα.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα τα παιδιά δεν παίζουν συνεργατικά και ομαδικά παιχνίδια, αλλά κυρίως ατομικά (αναφέρθηκε από το 44% των νηπιαγωγών και το 34% των γονέων), ασχολούνται πολλές ώρες με τον Η/Υ και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια (40% των νηπιαγωγών και 50% των γονέων), ενώ η τηλεόραση επηρεάζει σημαντικά το παιχνίδι τους (22% των νηπιαγωγών και 23% των γονέων). Ετσι τα παιδιά δεν συγκεντρώνονται εύκολα σε κάτι, γίνονται περισσότερο επιθετικά, εγωιστικά, νευρικά, ανταγωνιστικά, δεν μοιράζονται τα παιχνίδια τους, δεν συμβιβάζονται.

Ταυτόχρονα, υπάρχουν αλλαγές στα υλικά των παιχνιδιών -εύλογα είναι περισσότερο βιομηχανικά υλικά και όχι φυσικά- αλλά και τον χώρο και τον χρόνο του παιχνιδιού. Τα παιδιά παίζουν σε εσωτερικούς χώρους (διαμερίσματα και παιδότοπους) και όχι σε εξωτερικούς, ενώ αφιερώνουν στο παιχνίδι λιγότερο χρόνο σε σχέση με τα παιδιά προηγούμενων δεκαετιών. Βέβαια, οι αλλαγές αυτές οφείλονται στον νέο τρόπο ζωής (έλλειψη χρόνου και χώρου, ειδικά στις μεγαλουπόλεις), την ίδια στιγμή που τα παιδιά αφιερώνουν πολύ χρόνο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και την τηλεόραση. Επίσης, ορισμένοι νηπιαγωγοί απέδωσαν τις αλλαγές και στη λιγότερη ενασχόληση των γονέων με τα παιδιά. Από την πλευρά τους, οι γονείς αναφέρθηκαν στον παράγοντα της ανασφάλειας που τους διακατέχει όσον αφορά το ελεύθερο παιχνίδι των παιδιών στους εξωτερικούς χώρους και χωρίς την επιτήρησή τους.

Αντίκτυπο και στη μάθηση

Οι περισσότεροι νηπιαγωγοί (76%) και γονείς (81%) συμφωνούν ότι οι αλλαγές στο παιχνίδι έχουν αντίκτυπο στη μάθηση. Τα παιδιά στο μάθημα δεν έχουν φαντασία και δημιουργικότητα, ενώ αναζητούν από τον εκπαιδευτικό και τον γονιό τις εύκολες λύσεις. Παράλληλα, έχει αλλάξει και ο τρόπος που χρησιμοποιείται ως διδακτικό μέσο. Οι μισοί νηπιαγωγοί (49%) ανέφεραν ότι χρησιμοποιούν το παιχνίδι στη διδασκαλία τους με διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι οι συνάδελφοί τους στο παρελθόν. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς (78%) επεσήμαναν ότι το χρησιμοποιούν
ως μέσο διδασκαλίας διαφόρων γνωστικών αντικειμένων και μέσο προσέγγισης διαφόρων εννοιών, ενώ στο παρελθόν το χρησιμοποιούσαν κυρίως στο διάλειμμα. Επίσης, κάποιοι νηπιαγωγοί (11%) ανέφεραν ότι δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στα ομαδικά παιχνίδια, κυρίως στον εξωτερικό χώρο, κάτι που στερούνται τα παιδιά στο σπίτι τους.

«Καθεμία από τις αλλαγές μπορεί να κριθεί από άλλους θετικά και από άλλους αρνητικά. Για παράδειγμα, άλλοι κρίνουν θετικά και άλλοι αρνητικά τη χρήση των νέων τεχνολογιών στο παιχνίδι π.χ. ως μίμηση αυτών που τα παιδιά είδαν στην τηλεόραση ή ως δυνατότητα ανάπτυξης της φαντασίας και της δημιουργικότητάς τους μέσα απ’ αυτά που παρακολούθησαν», τονίζει στην έρευνα η κ. Ντολιοπούλου. Αναμφισβήτητα, πάντως, κανείς δεν πρέπει να ξεχνά την τεράστια σημασία του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και την ψυχική υγεία των παιδιών.