Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Το χρονικό της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων και η σημασία της

Τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων είναι μια μεγάλη γιορτή, δεν υπάρχει αμφιβολία, που ξεπερνάει τα τοπικά όρια.
Το μήνυμα της νίκης στις 21 Φεβρουαρίου του 1913 δεν έδωσε ελπίδα μόνο στους κατοίκους της πόλης, αλλά αποτέλεσε κι ένα καθοριστικό, συμβολικό γεγονός για την ολοκλήρωση της νίκης στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο. Η Ελλάδα που κατείχε τα Γιάννενα δεν θα μπορούσε να αδικηθεί από καμιά γεωπολιτική συμφωνία τους επόμενους μήνες.
Κι επιπλέον, τα Γιάννενα δεν ήταν μία ακόμα πόλη. Ήταν το άρωμα μιας άλλης εποχής, το σημάδι ενός ελληνισμού που χαρακτηρίζονταν από τα Γράμματα, τον Διαφωτισμό, τις τέχνες. Ήταν τα Γιάννενα της εξέγερσης του Διονυσίου το 1611, ο τόπος που έγραψε μεγάλα έργα ο Λόρδος Βύρων στις αρχές του 19ου αιώνα, ήταν οι μεγάλες Σχολές του νεοελληνικού διαφωτισμού. Γι’ αυτό και αντήχησε πολύ μακριά ο θρίαμβος, γι’ αυτό και τραγουδήθηκε πολύ αυτή η νίκη.
Η αρχή
Στις αρχές του πολέμου, δεν ήταν σίγουρο τι θα γινόταν με την Ήπειρο. Το μεγάλο μέτωπο ήταν στο κέντρο, εκεί που ανοίγονταν η βαλκανική ενδοχώρα και αποτελούσε επίδικο όχι μόνο για την Πύλη, αλλά και για τους Συμμάχους.
Στις 4 Oκτωβρίου του 1912, οι τρεις σύμμαχες χώρες Eλλάδα, Bουλγαρία και Σερβία επιδίδουν στην Kωνσταντινούπολη τελεσίγραφο για την κήρυξη του πολέμου με την Oθωμανική Aυτοκρατορία. Την επόμενη θα ξεκινήσουν τον πόλεμο με στόχο να νικήσουν τους Τούρκους. Ο στόχος ήταν πρώτα από όλα η νίκη στο πεδίο της μάχης.
Η Ελλάδα με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο είχε δει ότι υπάρχουν πραγματικές δυνατότητες για επέκταση των ορίων του κράτους, για ενσωμάτωση των ελληνικών πληθυσμών, για υπέρβαση του φτωχού και ηττημένου «κράτους της Μελούνας» που είχε αφήσει ο πόλεμος του 1897.
Με την επιστράτευση της 17ης Σεπτεμβρίου συγκροτήθηκαν δύο μεγάλες μονάδες: O Στρατός Θεσσαλίας που αποτελούσε και το κύριο σώμα του στρατού και είχε επικεφαλής τον Διάδοχο Kωνσταντίνο και ο μικρότερος Στρατός Hπείρου που περιελάμβανε 8 τάγματα πεζικού και ευζώνων, 1 ίλη ιππικού και 24 πυροβόλα, 8 χιλιάδες στρατιώτες και 282 αξιωματικούς, είχε διοικητή τον αντιστράτηγο Kωνσταντίνο Σαπουντζάκη και η έδρα του ήταν στην Άρτα.
Στόχος της στρατιάς στην Ήπειρο η άμυνα κατ’ αρχήν και η αντιστήριξη του αγώνα στη Θεσσαλία. Στο Ναυτικό, αρχηγός του στόλου τοποθετήθηκε ο Υποναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.
Στο μεγάλο μέτωπο της Θεσσαλίας, ο στρατός θα προχωρήσει εύκολα από τα στενά της Μελούνας στην Ελασσόνα και θα κάνει την πρώτη του μεγάλη νίκη στις 9 και 10 Oκτωβρίου με την κατάληψη στα Στενά Σαρανταπόρου, μία δύσβατη τοποθεσία πίσω από τον Όλυμπο που αποτελεί ως και σήμερα την πύλη για τη Μακεδονία. Εκεί θα φανεί κι ο ηρωϊσμός των στρατιωτών που κατάφεραν να υπερκεράσουν τις πλεονεκτικές θέσεις του τουρκικού πυροβολικού με τη θυσία πολλών που έπεσαν στη σύντομη μάχη. Ο δρόμος ανάμεσα στα Στενά, οδηγεί στα Σέρβια και την Κοζάνη κι από εκεί βέβαια στη Θεσσαλονίκη, που θα αποτελέσει τελικά και το μεγάλο σύμβολο της ελληνικής κυριαρχίας, όπως είχε διαβλέψει ο Βενιζέλος στην περίφημη πια διαφωνία του με τον Κωνσταντίνο για το προς τα πού θα πρέπει να οδεύσει ο στρατός.
Από το Γεφύρι
Το ξημέρωμα της 6ης Οκτωβρίου, ο 2ος λόχος Ευζώνων μαζί με κατοίκους της σημερινής

Γιάννενα: Η παραμυθένια πόλη

Τὴν ὕμνησαν πουλιὰ τῶν Γρεβενῶν, τῆς τραγουδῆσαν τὰ ἀηδόνια τοῦ Μετσόβου, νανούρισε γενιὲς παιδιῶν: «Κοιμήσου καὶ παρήγγειλα στὴν Πόλη τὰ προικιά σου / στὰ Γιάννενα τὰ ροῦχα σου καὶ τὰ χρυσαφικά σου».
Γιάννενα! Ἡ πόλη τῶν θρύλων καὶ τῶν παραδόσεων. Ἡ πόλη τῶν ἀσημουργῶν καὶ τῶν μεγάλων τοῦ Γένους Εὐεργετῶν. Ἡ πόλη τῶν γραμμάτων καὶ τῶν τεχνῶν: «Γιάννενα πρῶτα στ᾿ ἄρματα, στὰ γρόσια καὶ στὰ γράμματα».
Σὰν ξεγυρίσεις ἀπ᾿ τοῦ Δρίσκου τὴν κορφὴ ἀπ᾿ τὴν παλιὰ τὴν Ἐθνική, ἀπὸ Θεσσαλονίκη, καὶ δεῖς... Θὰ σοῦ κοπεῖ ἡ φωνή, θὰ κλάψεις. Θὰ πεῖς καὶ σὺ σὰν τὸν θλιμμένο ποιητή: «Ἄρα θὰ ζήσω γιὰ νὰ δῶ τὰ Γιάννενα ἀπ᾿ τὸ Δρίσκο;».


Μπροστά σου ἡ λίμνη ὀνειρική. Ἀπέναντι νυφούλα αἰώνων μυθικὴ ἡ πόλη τῶν γραμμάτων. Κι ἐκεῖ στῆς λίμνης τὴν ἀσημικὴ ἀγκαλιὰ κατα μεσὶς τὸ πιὸ ὄμορφο λιμνῶν νησὶ τοῦ κόσμου· μὲ τὰ ἑφτά του Μοναστήρια, μικρὸ Ἁγιονόρος! Μιὰ διαμαντόπετρα στῆς ὀμορφιᾶς τὸ δαχτυλίδι.
Γιάννενα! Ἡ πόλη πέντε αἰῶνες τυραννιέται στὴ σκλαβιά. Στοῦ θρυλικοῦ της κάστρου τὰ ὑγρὰ μπουντρούμια μέχρι καὶ σήμερα θαρρεῖς ἀκούγονται τῶν σκλάβων οἱ φωνές, τὰ βογγητά. Πέντε αἰῶνες! Ἦταν μήνας Ὀκτώβριος τοῦ ἔτους 1431, ὅταν, ὅπως σημειώνει στὸ «Χρονικόν» του ὁ Γεώργιος Φραντζῆς, «ἀπῆρεν ὁ μπεγλέρμπεης τῶν Τούρκων τοὔνομα Σινάνης τὰ Ἰωάννινα καὶ τὴν αὐτῶν περιοχήν». Ἀπὸ τότε ἡ νύχτα δὲν ἔλεγε νὰ ξημερώσει.
Ὥσπου κάποια μέρα ἄρχισε νὰ ροδίζει ἡ ἀνατολή. Ἦταν καὶ πάλι μήνας Ὀκτώβριος, τοῦ ἔτους 1912 τώρα, ὅταν ἄρχισε ἡ ξέφρενη προέλαση τοῦ στρατοῦ μας πρὸς τὶς σκλαβωμένες περιοχὲς τοῦ Ἑλληνισμοῦ κι οἱ ἀετοὶ ζυγῶσαν στὸ Μπιζάνι. Ἡ πολιορκημένη πόλη καρτερεῖ. Περνοῦν οἱ μέρες, μῆνες. Τόσων αἰώνων στεναγμοὶ ἀναζητοῦν τὴ στιγμὴ τῶν ἀτελειώτων προσευχῶν. Μὰ τὸ Μπιζάνι μένει ἀπόρθητο. Ἀπὸ τοῦ λόφου τὶς κορφὲς ψηλά, θερίζον τας τῶν ἡρώων τὰ κορμιά, βρυχᾶται ἡ «Σκύλλα» ἄγρια. Ἔτσι εἶχαν ὀνομάσει οἱ στρατιῶτες μας μιὰ συστοιχία κανονιῶν πάνω στὰ ὑψώματα τοῦ Μπιζα νιοῦ. Ἡ ὅλη ὀχύρωση ἦταν ἔργο τοῦ Γερμανοῦ στρατηγοῦ Φὸν Γκόλτς, ποὺ μὲ 112 πυροβόλα θωράκισε τὸ Μπιζάνι καὶ τὴν γύρω περιοχὴ σὲ ἀκτίνα 10 χιλιομέτρων, τεῖχος ἀδιαπέραστο. «Σᾶς παραδίδω τὸν τάφο τῆς Ἑλλάδος», εἶχε πεῖ στοὺς Τούρκους στρατηγούς, παραδίδοντάς τους τὰ ἀπόρθητα ὀχυρά.
Ἔπειτα ἔπεσε ὁ χιονιὰς βαρύς... Τὸ σάβανό του σκέπασε ὁλάκαιρη τὴ γῆ, καὶ τὰ φτερὰ τῶν ἀετῶν κρουστάλλιασαν:
«Μοῦ γράφεις, Μάνα, μιὰ γραφὴ καὶ μὲ ρωτᾶς τί κάνω / στοῦ Μπιζανιοῦ τὴν παγωνιά, στὸ κρύο θὰ πεθάνω.
Δὲν μὲ τρομάζουν, Μάνα μου, οἱ σφαῖρες τὰ κανόνια / μόν’ μὲ φοβίζει ἡ παγωνιά, τοῦ Μπιζανιοῦ τὰ χιόνια.
Λειτούργησε στὴν Παναγιὰ κι ἄναψε κι ἁγιοκέρι / νὰ κάνει θαῦμα, Μάνα μου, νὰ γίνει καλοκαίρι».
Ἀλλὰ τὸ θαῦμα ἀργοῦσε...
Ἡ Θεσσαλονίκη εἶχε ἀπὸ μῆνες ἐλευθερωθεῖ, ἡ Μακεδονία ἔπλεε στὰ γαλανόλευκα, μὰ

Σάββατο 16 Φεβρουαρίου 2013

«Γονείς, μεγάλη προσοχή στον ύπνο των παιδιών»

Η διευθύντρια δημοτικού σχολείου στο Σάσεξ, Σούζαν Μόργκαν, έστειλε επιστολή προς τους γονείς των μαθητών της, με την οποία τους προτρέπει να βάζουν τα παιδιά τους για ύπνο νωρίτερα.
«Η έλλειψη ύπνου λειτουργεί σωρευτικά και είναι πολύ δύσκολο να κινήσουμε το ενδιαφέρον τους για μάθηση όταν “κουτουλάνε” στις 12 το μεσημέρι. Καθώς όλο και περισσότερα έχουν τηλεοράσεις στο δωμάτιό τους, διαπιστώνουμε ότι κάποια βλέπουν τηλεόραση μέχρι αργά. Σας ζητούμε να ελέγχετε τη χρήση τηλεόρασης και online παιχνιδιών και να διασφαλίζετε ότι οι συσκευές κλείνουν μια λογική ώρα. Κατανοώ τα προβλήματα των γονέων, καθώς έχω δώσει και εγώ πολλές μάχες με τα παιδιά μου. Δεν πρόκειται να σας πουν ευχαριστώ τώρα, θα σας πουν όμως αργότερα», έγραψε η Μόργκαν.Η Βρετανίδα διευθύντρια είπε ότι οι μαθητές του δημοτικού, κυρίως των τελευταίων τάξεων, «έχουν εμμονή με διαφόρων ειδών παιχνίδια στους υπολογιστές». «Κάποιοι παραδέχονται ότι παίζουν παιχνίδια μέχρι αργά το βράδυ, εξ ου και τα κουρασμένα βλέμματα με τα οποία μας χαιρετούν κάθε πρωί».
Κάθε ηλικία έχει τις δικές της απαιτήσεις στον τομέα του ύπνου. Τα βρέφη ώς δύο ετών πρέπει να κοιμούνται 14 ώρες την ημέρα. Αυτό συχνά χωρίζεται σε δίωρο μεσημεριανό ύπνο και 12ωρο βραδινό. Στις ηλικίες τριών ώς έξι ετών τα παιδιά χρειάζονται δώδεκα ώρες ύπνο το εικοσιτετράωρο. Αν ένας γονέας δυσκολεύεται να αναγνωρίσει πότε έχει έρθει η ώρα για ύπνο, συνήθως του το υπενθυμίζει το παιδί, ουρλιάζοντας «δεν είμαι κουρασμένος» και γρονθοκοπώντας τον γονέα στο πρόσωπο. Οι ηλικίες επτά ώς 12 ετών χρειάζονται 10 ώς 11 ώρες ύπνου, ενώ οι έφηβοι από 12 ώς 18 ετών χρειάζονται 8 ώς 9 ώρες ύπνου. Κάποιοι γονείς θεωρούν περίεργο το ότι οι έφηβοι χρειάζονται λιγότερο ύπνο από τα μικρότερα παιδιά, αφού οι έφηβοι συνήθως ξυπνούν μόνο με μπουγέλο ή άλλες ανορθόδοξες τακτικές. Η μόνη εξήγηση γι’ αυτό είναι ότι λειτουργούν σαν γάτες που τις νύχτες τριγυρίζουν και ανακατεύουν σκουπιδοτενεκέδες. Ομως μην ανησυχείτε. Η γάτα σας είναι μια χαρά.

Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2013

Οι καλοί σχολικοί βαθμοί είναι... μεταδοτικοί

Οι καλές επιδόσεις στο σχολείο, κοντολογίς, οι καλοί βαθμοί, είναι μεταδοτικές. Αυτό προκύπτει από νέα έρευνα Αμερικανών επιστημόνων. Σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας, μαθητές που κάνουν παρέα με φίλους που έχουν καλύτερους βαθμούς από τους ίδιους, βλέπουν και τους δικούς τους βαθμούς να ανεβαίνουν την επόμενη σχολική χρονιά. Μετά λοιπόν από προηγούμενες έρευνες που κατέγραψαν ότι η παχυσαρκία είναι κοινωνικά κολλητική, φαίνεται ότι και τα κοινωνικά δίκτυα μεταδίδουν τα «μικρόβια» των καλών βαθμών. Αυτό υποστηρίζουν ερευνητές του πολιτειακού πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (SUNY).
Οι σχολικές επιδόσεις των μαθητών μπορούν να επηρεαστούν από τις επιδόσεις συμμαθητών που είναι φίλοι τους. «Οσο πιο έξυπνοι είναι οι φίλοι σου σήμερα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να γίνεις κι εσύ πιο έξυπνος αύριο», δήλωσε ο Χιρόκο Σαγιάμα, επικεφαλής των επιστημόνων της έρευνας.
Οι ερευνητές ασχολήθηκαν με τους μαθητές γυμνασίου, τους οποίους κατέταξαν ανάλογα με τη βαθμολογία τους. Παράλληλα, έκαναν τον συσχετισμό με τον μέσο όρο της βαθμολογίας που είχαν οι φίλοι κάθε μαθητή. Οπως έδειξε η στατιστική ανάλυση, οι μαθητές που είχαν φίλους με υψηλότερη μέση βαθμολογία έτειναν να παίρνουν υψηλότερους βαθμούς την επόμενη χρονιά. Σύμφωνα με τους ερευνητές, στη διαμόρφωση αυτού του φαινομένου παίζει ρόλο η υποσυνείδητη επιθυμία των μαθητών να μη χάσουν επαφή με τους φίλους τους. «Αν οι φίλοι σου αριστεύσουν στο διαγώνισμα, μπορεί να σκεφτείς ότι πρέπει και εσύ την επόμενη φορά να διαβάσεις περισσότερο, προκειμένου να μη μείνεις πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη παρέα», τόνισε ο Σαγιάμα. Επίσης, όσοι μαθητές ελπίζουν να τα πάνε καλύτερα στην τάξη, έχουν την τάση να επιλέγουν καλύτερους μαθητές ως φίλους, επειδή τους θαυμάζουν. Τέλος, οι καλύτεροι μαθητές της τάξης δεν βλέπουν τους βαθμούς τους να χειροτερεύουν παρότι εκ των πραγμάτων κάνουν παρέα με φίλους που έχουν χειρότερους βαθμούς. Οι άριστοι δηλαδή εμφανίζουν κάποιου είδους «ανοσία» στο «μικρόβιο» των κακών σχολικών επιδόσεων.

Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου 2013

Ένα δωμάτιο ...όλο σοκολάτα!

 Τον καλύτερο τρόπο για να γιορτάσει τα πέντε χρόνια λειτουργίας του βρήκε το εμπορικό κέντρο «Kaliningrad Plaza» στη Λιθουανία. Ανέθεσε στη γλύπτρια Elena Climent να δημιουργήσει ένα δωμάτιο 20 τετραγωνικών μέτρων εξ ολοκλήρου από σοκολάτα!

Το «λαχταριστό» δωμάτιο κατασκευάστηκε μέσα στο εμπορικό κέντρο, όπου παρέμεινε λίγο χρονικό διάστημα για διαφημιστικούς λόγους, και περιλαμβάνει σοκολατένια έπιπλα, κουρτίνες, χαλιά, διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα, ακόμη και τζάκι, όλα φτιαγμένα μόνο από λευκή και σοκολάτα γάλακτος!

Η γλύπτρια δήλωσε: «Όσο χρόνο κράτησε η δημιουργία του δωματίου διασκεδάσαμε πολύ και γελάσαμε ακόμη πιο πολύ! Προσέξαμε όλες τις λεπτομέρειες των αντικειμένων και των επίπλων έτσι ώστε να μοιάζουν όσο το δυνατόν… αληθινά, συνθέτοντας ένα κανονικό δωμάτιο όπου δεν του λείπει τίποτα. Ακόμη και σκάκι φτιάξαμε!


Η σοκολάτα είναι ένα υλικό δύσκολο στη γλυπτική, γιατί πρέπει να τη διατηρείς συνεχώς σε συγκεκριμένη θερμοκρασία (22-24 βαθμούς Κελσίου) έτσι ώστε ούτε να λιώνει αλλά ούτε και να είναι πολύ σκληρή, δυσκολεύοντας τη λάξευση. Επιπλέον έπρεπε να χρησιμοποιούμε εναλλάξ λευκή και σοκολάτα γάλακτος, γεγονός που μας δυσκόλεψε ακόμη περισσότερο.

Γιατί όταν χειρίζεσαι στη γλυπτική ένα μόνο υλικό (μάρμαρο, πέτρα, ξύλο, πάγο κ.λπ.) τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Η βασική διαφορά με τη γλυπτική στη σοκολάτα συγκριτικά με άλλα υλικά είναι… η μυρωδιά! Το άρωμα της σοκολάτας είναι μοναδικό και δημιουργεί στο τέλος μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα… Αφήστε που συνεχώς… λιγουρεύεσαι να φας ένα κομμάτι!».

Το «σοκολατένιο» δωμάτιο δέχτηκε πολλούς επισκέπτες μέχρι τις 18 Νοεμβρίου, οπότε κόπηκε σε μικρά κομμάτια και μοιράστηκε στον κόσμο! Αξίζει να σημειώσουμε ότι το εμπορικό κέντρο «Kaliningrad Plaza» έχει συνεργαστεί με τον Καρλ Λάγκεφερντ σε παρόμοια projects.

Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013

Το συγκινητικό "ευχαριστώ" το Ισπανών στην Ελλάδα

Το δικό τους έμμεσο μήνυμα στήριξης στη χώρα μας στέλνουν δεκάδες μαθητές και καθηγητές από τη Μούρθια της Ισπανίας. Το βίντεό τους με τίτλο «Ευχαριστούμε, Ελλάδα, κληρονομιά μας» εκφράζει την ευγνωμοσύνη τους για την πολιτισμική κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας.

 Το βίντεο ξεκινά λέγοντας «εγώ γνωρίζω την κληρονομιά μου» και στη συνέχεια παιδιά και καθηγητές κάνουν αναφορά μόνο σε ελληνικές λέξεις οι οποίες χρησιμοποιούνται στην ισπανική γλώσσα αλλά και, κάποιες, διεθνώς.

Το διάρκειας 7 λεπτών βίντεο, μια πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και της Ένωσης Καθηγητών Λατινικών και Ελληνικών από τη Μούρθια της Ισπανίας που από χθες ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο μέσω του YouTube, είναι γεμάτο «ευχαριστώ» για τη μουσική, την ιστορία, τα μαθηματικά, τους φιλοσόφους, την αρμονία, την πολιτική, την ιατρική, την ανατομία, την αστρονομία, την τεχνολογία, την ποίηση, το θέατρο, το κρασί, τους μύθους και πολλά άλλα.

Ταυτόχρονα, οι συμμετέχοντες αναπαριστούν θεατρικά δρώμενα, αθλήματα των ολυμπιακών αγώνων και σκηνές από τη ζωή τους στο σχολείο. Το βίντεο καταλήγει με τους πρωταγωνιστές να φωνάζουν όλοι «ευχαριστούμε πολύ Ελλάδα».

Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου 2013

Η μαγευτική ανατολή του φεγγαριού...!

Ο Αυστραλός Mark Gee δηλώνει «αστροφωτογράφος» και ασχολείται αποκλειστικά με τη φωτογράφιση του νυχτερινού ουρανού και των θαυμαστών εικόνων του. Κάπως έτσι βρέθηκε πριν δυο μέρες και στο Γουέλινγκτον της Νέας Ζηλανδίας, και πιο συγκεκριμένα στο Mount Victoria, προκειμένου να απαθανατίσει την ανατολή του φεγγαριού στον νυχτερινό ουρανό, ένα φαινόμενο που δημιουργείται 182 μέρες το χρόνο, μετά τη δύση του ήλιου και εκπλήσσει τους θεατές. Σε ένα εντυπωσιακό βίντεο (όχι time lapse) μόλις 3,5 λεπτών ο Gee «κλείδωσε» όλη τη μαγεία και σας την παρουσιάζει, σε συνδυασμό με την ανάλογη μουσική υπόκρουση. 

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013

Οι συνομιλητές του μέλλοντός μας

Της Μαριας Κατσουνακη

Παιδιά και έφηβοι είναι οι ήρωες δέκα ταινιών στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Τρεις σκηνοθέτες εξηγούν γιατί τα επέλεξαν


Τι οδηγεί τόσους σκηνοθέτες από διαφορετικά σημεία του πλανήτη στο ίδιο θέμα; Το παιδικό βλέμμα, όλο και περισσότερο ανήσυχο, όλο και λιγότερο αθώο, είναι ο κοινός τόπος συνάντησης μιας σκηνοθέτιδας από τη Βοσνία με έναν συνάδελφό της από την Αργεντινή ή την Ολλανδία. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι απώλειες, οι απουσίες, οι πόλεμοι, οι κοινωνικές αλλαγές εγγράφονται σε ταινίες με πρωταγωνιστές μικρά παιδιά ή εφήβους. Η φετινή χρονιά όμως, της μεγάλης ύφεσης και της διεθνούς αναταραχής, προοιωνίζεται έναν κόσμο αλλιώς. Και καθώς οι ανήλικοι ήρωες είναι πιο ευάλωτοι, πιο εύπλαστοι και οπωσδήποτε πιο καθαροί και έντιμοι από τους ενηλίκους, η δική τους αντίδραση αντανακλά πολλαπλάσια τις κοινωνικές παθογένειες. Οχι, δεν είναι αδύναμα θύματα στη σύλληψη των σεναριογράφων. Η σύγχρονη κινηματογραφική παραγωγή αναδεικνύει παιδιά συνομιλητές ενός μέλλοντος κοντινού και δυσανάγνωστου. [...]

Ο 48χρονος Ολλανδός Μπαουντεβάιν Κόολε («Kauwboy»), η 34χρονη Βελγίδα Φιν Τροχ («Kid») και η 36χρονη Βόσνια Αΐντα Μπέγκιτς («Djeca») κλήθηκαν να απαντήσουν σε τρεις ερωτήσεις της «Κ»: Γιατί ο αριθμός των ταινιών που έχουν ως ήρωες παιδιά έχει τόσο αυξηθεί; Η οικογένεια, που αποτελούσε ανάχωμα, εμφανίζεται σε κρίση αφήνοντας το παιδί περισσότερο εκτεθειμένο; Ποιες θα είναι οι συνέπειες στην κοινωνία, όταν το μέλλον είναι στα χέρια παιδιών με ποικίλα τραύματα ψυχικά και όχι μόνο;
Στις ταινίες τους οι ήρωές τους βιώνουν πένθη με τα οποία αρνούνται ή κατορθώνουν να συμφιλιωθούν. Η απώλεια του γονιού βαραίνει σε ατμόσφαιρες βαριάς σιωπής ή αμηχανίας ή μέσα σε κοινωνίες διεφθαρμένες (όπως στο μεταπολεμικό Σεράγεβο). Σε παρόμοιο πνεύμα κινούνται και άλλοι σκηνοθέτες. Οπως η 29χρονη Μάγια Μίλος που στο «Clip», μια πολύ σκληρή ταινία, συνθέτει το πορτρέτο της νέας γενιάς της Σερβίας που πειραματίζεται στο σεξ και στα ναρκωτικά, με ακραίο κυνισμό. Ή ο Χουσεΐν Ταμπάκ που στο «Η ομορφιά σου δεν αξίζει τίποτα» περιγράφει τη ζωή ενός 12χρονου μετανάστη -μισού Κούρδου μισού Τούρκου- που προσπαθεί να προσαρμοστεί στην αυστριακή κοινωνία.
Παιδιά με βαριές «αποσκευές». Αλλα τις κουβαλούν, κάποια εγκαταλείπουν.

Η σοφία τους αφυπνίζει

Μπαουντεβάιν Κόολε, Ολλανδία
«Ισως έχετε δίκιο όταν περιγράφετε έναν κόσμο πιο επικίνδυνο για τα παιδιά. Η ανθρωπότητα είναι σε κακή κατάσταση... Την ίδια στιγμή όμως, ζώντας στην Ολλανδία, πιστεύω ότι τα παιδιά είναι πιο ασφαλή από ποτέ. Είμαι λοιπόν αισιόδοξος.
Ασχολούμαι με τη δική τους οπτική γιατί διακρίνω σοφία στην τιμιότητά τους και ανοιχτή σκέψη σε δύσκολα ζητήματα. Μπορούμε να μάθουμε πολλά από τα παιδιά. Η φρέσκια αντίληψή τους, οι επιλογές που βασίζονται στο ένστικτό τους και δεν λογαριάζουν κινδύνους, βρίσκονται πιο κοντά στη γνώση που πηγάζει από το ασυνείδητο. Γι' αυτό συγκεντρώνομαι στις ιστορίες τους. Γι' αυτό στρέφεται ο κινηματογράφος στα παιδιά: αφυπνιζόμαστε από τη δική τους σοφία.
Η οικογένεια ήταν καταφύγιο, αλλά την ίδια στιγμή ήταν και φυλακή για πολλά παιδιά. Καθώς είμαστε ολοένα και λιγότερο εξαρτημένοι από την οικογένεια, οι δεσμοί διαρρηγνύονται πιο εύκολα. Πρέπει ως κοινωνία να μάθουμε πώς θα διαχειριστούμε αυτή τη νέα ελευθερία. Περισσότερες επιλογές, περισσότερες δυνατότητες για τα άτομα. Ζήσαμε μια περίοδο στην οποία τα ζευγάρια χώριζαν εύκολα. Η επόμενη γενιά, όμως, ίσως πορευτεί διαφορετικά.
Ο χρόνος θα δείξει. Το μέλλον μπορεί να είναι χειρότερο, μπορεί να είναι καλύτερο. Με τις ταινίες προσπαθούμε να συμβάλουμε σε έναν καλύτερο κόσμο. Οι άνθρωποι έχουν όλα τα δεδομένα για να εξελιχθούν, να αναπτυχθούν. Εάν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε τον κόσμο, έστω και ελάχιστα, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τα παιδιά. Αυτό το γνωρίζουν οι δάσκαλοι,